Eğitim Süreci
⇨AİLE HEKİMLİĞİ UZMANLIK EĞİTİMİNİN AMAÇ VE HEDEFLERİ
Aile Hekimliği uzmanlık eğitimi; uzmanlık öğrencisinin, aile hekimliğinin temel prensipleri doğrultusunda, klinik bilgi, beceri, tutum ve davranışlarının yanı sıra eğiticilik, araştırmacılık ve yöneticilik niteliklerinin de geliştirilmesi için uygun şartlar sağlamayı amaçlamaktadır.
Her uzmanlık dalı farklı zorluklara sahip olmakla birlikte, emek ve özveri gerektirir. Hacettepe Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı olarak bizi tercih ederek gelen asistanlarımıza gerekli donanımın kazandırılması en önemli hedefimizdir.
⇨AİLE HEKİMLİĞİ UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMI
Aile Hekimliği uzmanlık eğitimi aşağıdaki şekilde planlanmıştır;
Aile Hekimliği uzmanlık eğitimine girişte ilk 1-2 ay uyum eğitimine ayrılması;
Aile Hekimliği uzmanlık öğrencisinin her 4-6 aylık rotasyon döneminden sonra kendi programına dönmesi ve öğrendiklerini pekiştirmesi ve aile hekimliği uygulama alanında klinik pratik yapması açısından en az 1 (bir) ay geçirmesi;
Rotasyonların, ilgili rotasyon programlarının uygunluklarına göre bu rotasyon programlarıyla iletişim ve uyum içinde ayarlanması; uzmanlık öğrencisinin daha sonra eğitim aile sağlığı merkezleri (e-ASM)’nde çalışmalarını kolaylaştıracak klinik bilgi ile donanmalarını sağlaması açısından ilk 12 ayda öncelikle iç hastalıkları ve çocuk hastalıkları rotasyonlarının tamamlanması,
Uzmanlık öğrencisinin uzmanlık eğitimi süresince en az 6-8 ayı eğitim aile sağlığı merkezlerinde ya da henüz e-ASM’si olmayan kurumlarda, Halk Sağlığı Kurumu ile yapılacak protokoller doğrultusunda bir Aile Hekimliği uzmanının görev yaptığı Aile Sağlığı Merkezlerinde geçirmesi önerilir.
Seçmeli rotasyon zorunlu bir rotasyon olup hangi dalda yapılacağı uzmanlık öğrencisinin tercihi doğrultusunda program yöneticisince belirlenir.
⇨Eğitim Süreci
Tıpta Uzmanlık Eğitiminin usul ve esaslarını düzenleyen Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği’nin, Kurulun Görevleri başlıklı 5 / ç maddesi hükümlerine göre; eğitim sürecinin 18 ayını rotasyonda; geriye kalan 18 ayın aile hekimliği polikliniğinde geçirilmesi öngörülmektedir.
İç Hastalıkları
Dört aylık iç hastalıkları rotasyonu sırasında genel dahiliye ve acil konularına ağırlık verilmeli; endokrinoloji, nefroloji hematoloji, onkoloji, romatoloji ve gastroenteroloji bilim dallarında, özellikle evde ve ayaktan tedavisi mümkün hastalıklar konusunda eğitim alması sağlanmalıdır. Birey, aile ve toplum sağlığına katkıda bulunmak üzere; ergenlik sonrası, erişkinlik ve ileri yaş dönemlerinde sağlığı korumak, geliştirmek ve karşılaşılabilecek sağlık sorunlarının tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyonu ile ilgili uygulamalarda görev almak için gerekli bilgi, beceri ve tutum kazanılmalıdır
İç hastalıkları rotasyonunda asistanlarımızdan beklenen öğrenim hedefleri şunlardır:
Endokrin ve metabolizma hastasına yaklaşımı bilmeli, eksiksiz anamnez alabilmeli ve fizik muayene yapabilmelidir. Semptomatolojiyi bilmeli, tanıda kullanılan laboratuvar yöntemlerini (radyolojik, biyokimyasal vb. testleri) yorumlayabilmelidir. Diyabette risk faktörleri ve korunma yollarını, diyabetin sistemik bulgularını, tanı ve takipte kullanılan laboratuvar yöntemlerini bilmelidir. Komplikasyonları ve bunların evde ve ayaktan takibini yapabilmelidir. Dengeli beslenme, obezite, zayıflık, vitamin eksiklikleri, diğer beslenme bozuklukları, hipotiroidi, hipertiroidi, osteoporoz risk faktörleri, korunma yolları ve komplikasyonları, osteomalazi gibi hastalıklara tanı koyup, tedavi ve takip edebilmelidir. Ketoasidoz, tiroid koması gibi acil olan durumlarda acil müdaheleyi ve sevk kriterlerini bilmeli ve uygulayabilmelidir.
Nefroloji ve Üriner sistem hastasına yaklaşımı bilmeli, eksiksiz anamnez alabilmeli ve fizik muayene yapabilmelidir. Semptomatolojiyi bilmeli, tanıda kullanılan laboratuvar yöntemlerini (radyolojik, biyokimyasal vb. testleri) kullanabilmeli ve yorumlayabilmelidir. Hematüri, akut ve kronik böbrek yetmezliği ile bunlara bağlı oluşabilecek acil durumlara tanı koyup, tedavisini düzenleyebilmeli, sevk edilmesi gereken hastaları da zamanında sevk edebilmelidir.
Gastroenteroloji hastasına yaklaşımı bilmeli, eksiksiz anamnez alabilmeli ve fizik muayene yapabilmelidir. Ssemptomatolojiyi bilmeli, tanıda kullanılan laboratuvar yöntemlerini (radyolojik, biyokimyasal vb. testleri) kullanabilmeli ve yorumlayabilmelidir. Hepatitler, gastrit ve ülser, GIS kanserleri, karın ağrıları, motilite bozuklukları, karaciğer hastalıkları gibi hastalıklara tanı koyup, tedavi ve takip edebilmeli, gerektiğinde immünizasyon gibi koruyucu önlemleri alabilmelidir. GIS kanamaları, özofagus varis kanamaları, akut kolesistit gibi acil olan durumlarda acil müdaheleyi ve sevk kriterlerini bilip uygulayabilmelidir.
Hematoloji ve Romatoloji hastasına yaklaşımı bilmeli, eksiksiz anamnez alabilmeli ve fizik muayene yapabilmelidir. Semptomatolojiyi bilmeli, tanıda kullanılan laboratuvar yöntemlerini (radyolojik, biyokimyasal vb. testleri) kullanabilmeli ve yorumlayabilmelidir. Periferik yaymayı yapabilmeli ve yorumlayabilmelidir. anemi gibi 1. basamakta tedavi edebileceği hastaların tedavisini düzenleyebilmeli ve sevk edilmesi gereken hastaları da zamanında sevk edebilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın öngördüğü İç hastalıkları rotasyon programı şu şekildedir:
Endokrinoloji: 1 ay
Genel dahiliye:1 ay
Nefroloji: 2 hafta
Gastroenteroloji: 2 hafta
Romatoloji: 2 hafta
Geriatri: 2 hafta
Hematoloji: 2 hafta
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Tababet uzmanlık tüzüğüne göre aile hekimliği uzmanlık eğitiminin 3 ayı kadın hastalıkları ve doğum rotasyonunda geçmektedir. Bu rotasyonda birey, aile ve toplum sağlığına katkıda bulunmak üzere; tüm çocukluk, ergenlik, erişkinlik ve ileri yaş dönemlerinde sağlığı korumak, geliştirmek ve karşılaşılabilecek kadın sağlığı, ana-çocuk sağlığı ve üreme sağlığı ile ilgili sağlık sorunlarının çözümü için gerekli bilgi, beceri ve tutum kazanılmalıdır. Rotasyon süresince asistan; tam bir jinekolojik öykü alabilmeli ve jinekolojik muayene yapabilmeli, tanıda sık kullanılan jinekolojik testleri değerlendirebilmeli, pap-smear yapabilmeli ve sonuçlarını değerlendirebilmelidir. Menstrüel bozuklukları yönetebilmeli, vajinal akıntı ve pelvik inflamatuvar hastalıkları yönetebilmeli, infertilite ve üreme fizyolojisi hakkında genel bilgi sahibi olmalı, menapoz ve cinsel yolla bulaşan hastalıkları yönetebilmelidir. Gebelik öncesi bakım, normal gebenin takibi ve doğum öncesi dönemin yönetimini yapabilmeli, riskli gebelikleri belirleyebilmelidir. Normal doğum yaptırabilmeli, doğum sonrası bakım verebilmelidir. Aile planlaması yöntemleri için danışmanlık verebilmeli ve bireye uygun yöntem seçimini sağlayabilmelidir. Tedavisi düzenlenmiş hastanın evde ve ayaktan takibini yapabilmelidir. Jinekolojik hastalıkların oluşturabileceği sekellerden korunma ve rehabilitasyonunu bilmeli ve bu konularda ailelere danışmanlık verebilmelidir. Acil durumlarda ilk müdahaleyi yapabilmeli, hastaları uygun zaman ve koşullarda sevk edebilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın kadın hastalıkları ve doğum rotasyonu için öngördüğü zaman dağılımı şu şekildedir:
Jinekoloji polikliniği: 2 ay
Obstetri polikliniği: 1 ay
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
Tababet uzmanlık tüzüğüne göre aile hekimliği uzmanlık eğitiminin 4 ayı Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları rotasyonunda geçmektedir. Bu rotasyon boyunca birey, aile ve toplum sağlığına katkıda bulunmak üzere; tüm çocukluk döneminde sağlığı korumak, geliştirmek ve karşılaşılabilecek çocukluk çağı sağlık sorunlarını çözmek için gerekli bilgi, beceri ve tutum kazanılmalıdır.
Çocuk sağlığı ve hastalıkları rotasyonunda asistanlarımızdan beklenen öğrenim hedefleri şunlardır:
Tüm yaşlardaki çocuklarda sağlam çocuk muayenesi ve takibi yapabilmeli, fiziksel, davranışsal ve sosyal açıdan normalden sapmaları tespit edebilmeli ve bu konularda aileye danışmanlık verebilmelidir. Güncel aşı takvimini ve aşı yan etkilerini bilmeli, çocukluk çağında sık görülen enfeksiyon hastalıklarında tanı, tedavi ilkeleri ve sevk kriterlerini ve ilaçların pediatrik kullanım şekli ve dozlarını bilmeli, sağlıklı yenidoğan bakımı ve yenidoğan beslenmesi hakkında bilgi sahibi olmalı ve yenidoğanda görülen hipoglisemi, hipokalsemi, nöbet gibi durumlara ilk müdahaleyi ve yenidoğan resüsitasyonunu yapabilmelidir. Ayrıca yenidoğan sarılığının tanı, tedavi ve hospitalizasyon ilkelerini açıklayabilmelidir. Çocuklarda görülen anemi, akut romatizmal ateş, döküntülü hastalıklar, büyüme gelişme geriliği, konjenital kalp hastalıkları, malabsorbsiyonlar, malnütrisyonlar gibi hastalıkları gerektiğinde ilgili uzmanlıklarla koordineli olarak yönetebilmeli ve gerektiğinde uygun zaman ve koşullarda sevk edebilmelidir. Ayrıca çocukluk çağı malignitelerinde tanıya yönlenebilmeli, tüm yaşlardaki çocuklarda acil sağlık problemlerine ilk müdahaleyi yapabilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın öngördüğü Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları rotasyon programı şu şekildedir:
Sosyal Pediatri Polikliniği 1 ay
Genel Pediatri Polikliniği 1 ay
Çocuk acil 1 ay
Adolesan 2 hafta
Gelişimsel pediatri 2 hafta
Enfeksiyon 2 hafta
Yeni doğan 2 hafta
Allerji 1 hafta
Göğüs 1 hafta
Ruh Sağlığı ve Hastalıkları
Tababet uzmanlık tüzüğüne göre aile hekimliği uzmanlık eğitiminin 2 ayı psikiyatri rotasyonunda geçmektedir. Bu rotasyonda birey, aile ve toplum sağlığına katkıda bulunmak üzere; tüm yaş gruplarında ruh sağlığını korumak, geliştirmek ve karşılaşılabilecek ruh sağlığı ile ilgili sorunların tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyonu ile ilgili uygulamalarda görev almak için gerekli bilgi, beceri ve tutum kazanılmalıdır. Rotasyon süresince asistan; ruhsal bozuklukların tanısı, ayırıcı tanısı, psikoterapi, psikofarmakoloji, biyopsikososyal tıp, psikiyatrik danışmanlık konularında yeterlilik kazanmalıdır. Anksiyete bozuklukları, somatoform bozukluklar, organik ruhsal bozukluklar, psikotik bozuklukların tanı ve ayırıcı tanılarını yapabilmelidir. Alkol, madde bağımlılığı (özellikle nikotin), duygudurum bozuklukları ve intihar girişimleri ile diğer akut psikiyatrik bozukluklara yaklaşım becerilerini kazanmalı, kronik hastalıkları tanıyabilmeli ve ayaktan bakım verebilmelidir. Çocuk ve ergenlerin ruhsal sorunlarını tanıyabilmeli, ayaktan hastaları yönetebilmeli ve danışmanlık verebilmelidir. Psikiyatrik hastalıklarda sevk kriterlerini bilmelidir. Tedavisi düzenlenmiş hastanın evde ve ayaktan takibini yapabilmelidir. Psikiyatrik hastalıkların oluşturabileceği sekellerden korunma ve rehabilitasyonunu bilmelidir. Acil durumlarda ilk müdahaleyi yapabilmeli, hastaları uygun zaman ve koşullarda sevk edebilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın Psikiyatri rotasyonu için öngördüğü zaman dağılımı şu şekildedir:
Psikiyatri servisi: 1 ay
Psikiyatri polikliniği: 1 ay
Diğer Zorunlu Rotasyonlar
KARDİYOLOJİ
Tababet uzmanlık tüzüğüne göre aile hekimliği uzmanlık eğitiminin 1 ayı kardiyoloji rotasyonunda geçmektedir. Bu rotasyon süresince asistan, kardiyolojiyle ilgili genel semptomları, kardiyoloji hastasına genel yaklaşımı kavramalı, tanıda kullanılan laboratuvar testlerini yorumlayabilmelidir. EKG değişikliklerini bilmeli ve yorumlayabilmeli, telekardiyogramda kalp büyüklüğü, konturları, effüzyon olup olmadığını tanıyabilmeli ve yorumlayabilmeli, mediastene ait majör kardiovasküler patolojileri (dissekan anevrizmalar gibi) tanıyabilmeli, uygun zaman ve şekilde sevk edebilmelidir. Kardiyolojiye özel invazif ve noninvazif tanı yöntemleri konusunda danışmanlık verebilmeli, iskemik ve enfektif kalp hastalıklarında erken ve ayırıcı tanıya yönlenebilmelidir. Bu hastaları uygun zaman ve koşullarda sevk edebilmeli, danışmanlık verebilmelidir. Kalp yetmezliği hastasına tanı koyabilmeli, uygun zaman ve koşullarda sevk edebilmelidir. Tedavisi düzenlenmiş hastanın evde ve ayaktan takibini yapabilmelidir. Bu hastalıkların oluşturabileceği sekellerden korunma ve rehabilitasyonunu bilmeli ve bu konularda ailelere danışmanlık verebilmelidir. Acil durumlarda ilk müdahaleyi yapabilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın öngördüğü Kardiyoloji rotasyon programı şu şekildedir:
Kardiyoloji Poliklinik: 1 ay
GÖĞÜS HASTALIKLARI
Tababet uzmanlık tüzüğüne göre aile hekimliği uzmanlık eğitiminin 1 ayı göğüs hastalıkları rotasyonunda geçmektedir. Bu rotasyon süresince asistan, göğüs hastalıkları ile ilgili genel semptomları bilmeli, göğüs hastalıkları hastasına genel yaklaşımı, tanıda kullanılan laboratuvar testlerini, direkt grafileri değerlendirmeyi yapabilmelidir. Astım, akut bronşit, kronik bronşit, KOAH (kronik obstrüktif bronşit ve/veya amfizem), bronşiolit, tüberküloz tanılarını koyabilmeli, tedavisini düzenleyebilmeli, tedavisi düzenlenmiş hastaları takip ve gereğinde sevk edebilmelidir. Akciğer tümörlerinde tanıya yönelebilmeli, uygun zamanda sevk edebilmeli ve son dönem hastalara palyatif bakım yapabilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın öngördüğü Göğüs Hastalıkları rotasyon programı şu şekildedir:
Göğüs Hastalıkları Poliklinik: 1 ay
DERİ VE ZÜHREVİ HASTALIKLARI
Tababet uzmanlık tüzüğüne göre aile hekimliği uzmanlık eğitiminin 1 ayı deri ve zührevi hastalıklar rotasyonunda geçmektedir. Dermatoloji rotasyonu yapan aile hekimliği asistanı derinin primer lezyonlarını (makül, papül, nodül, tümör, vezikül, bül, püstül, peteşi, purpura) tanımlayabilmeli, ayırımını yapabilmeli ve muhtemel sebeplerini sayabilmeli, derinin sekonder lezyonlarını (skuam, kurut, ülserler, fissürler, likenifikasyon, skar, atrofi) tanımlayabilmeli, ayırımını yapabilmeli ve muhtemel sebeplerini sayabilmeli, primer ve sekonder lezyonlar hakkında anamnez alabilmeli, ailesel ve etiyolojik faktörleri yorumlayabilmelidir. Kullanılan lokal ve sistemik ilaçların özellikle kortikosteroidlerin etkilerini bilmeli, sistemik hastalıkların cilt bulgularını ayırt edebilmeli, dermatofitlerde tanıya yardımcı taze preparat hazırlayabilmeli ve mikroskobik değerlendirmesini yapabilmelidir. Bakteriyel ve viral cilt enfeksiyonlarının majör bulgularını tanıyabilmeli, tedavi ve sevk protokollerini uygulayabilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın Dermatoloji rotasyonu için öngördüğü zaman dağılımı şu şekildedir:
Dermatoloji yetişkin polikliniği:3 hafta
Dermatoloji çocuk polikliniği:1 hafta
ACİL TIP
Tababet uzmanlık tüzüğüne göre aile hekimliği uzmanlık eğitiminin 1 ayı acil tıp rotasyonunda geçmektedir. Acil tıp rotasyonu yapan aile hekimliği asistanı abse insizyon ve drenajı, yumuşak doku yaralanmaları ve laserasyonların tedavisi ve primer yara kapama, acil hava yolu açma, entübasyon, treakeostomi, acil tetkik ve testlerin etkin kullanımı ve yorumlanması, adli tıp (uygun adli bildirimleri yapma), alerji, anafilaksi tanı ve tedavisi, gastrik lavaj gereği halinde ileri tetkik ve testlerin, hızlı ve etkin bir biçimde planlanması ve uygulanması, kas-iskelet sistem girişimleri (fraktür immobilizasyonu, splint uygulama (flaster, bant, spanch, bandaj), kritik hastanın değerlendirilmesi ve transportu, nörolojik girişim ve beceriler (gks dahil bilinç kaybı değerlendirmesi), oftalmik girişim ve beceriler (gözden yabancı cisim çıkarılması, gözün kapatılması), sıcak çarpmalı hastanın monitorizasyonu, hiper-hipotermi önleme ve tedavisi), solunum ve ventilasyonun değerlendirilmesi, arter kan gazı sonucun değerlendirilmesi, temel yaşam ve ileri kardiyak yaşam desteği, zehirlenme ve travma hastasının ilk değerlendirmesi ve stabilizasyonunu yapabilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın Acil tıp rotasyonu için öngördüğü zaman dağılımı şu şekildedir:
Acil tıp yeşil alan: 2 hafta
Acil tıp sarı alan:2 hafta
Seçmeli Rotasyonlar
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın uzmanlık eğitimindeki yaklaşımı asistan merkezli bir eğitimdir. Bu çerçevede uzman adaylarımızın ihtiyaçlarının farklılık gösterebileceğini bekliyor, bu farklılıklara karşılık verebilecek bir yapılanma oluşturmayı hedefliyoruz. Mezunlarımızın hepsinin aile hekimliğinin temel yeterlilikleriyle donanmış olmakla birlikte, aile hekimliğinin çeşitli uygulama alanlarına yönelik (akademisyenlik, geriyatri, spor hekimliği, integratif tıp vb.) tercih göstermeleri de doğaldır. Seçmeli rotasyon uygulamasını araştırma görevlilerimizin bu ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapıyoruz.
Anabilim dalımızda aile hekimliği uzmanlık eğitiminin seçmeli rotasyon süresi 3 ay olarak belirlenmiştir.
Seçmeli rotasyonlar sonrasında da aile hekimliği asistanı, asistan karnesinin ilgili bölümünü doldurup rotasyon eğiticisine imzalatmalı ve aile hekimliği anabilim dalına teslim etmelidir.
Seçmeli rotasyonlarda da aile hekimliği asistanının ilerideki günlük uygulamalarında karşılaşacağı ihtiyaçlara yönelik eğitimlere öncelik vermesi önerilir. Dolayısıyla rotasyon süresinin çoğunu poliklinikte geçirmesi ve aile hekimliği pratiğinde gerekecek uygulamaları öğrenmesi tavsiye edilir.
4 ay
Nöroloji 1 ay
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon 1 ay
Genel Cerrahi 1 ay
Aile Hekimliği uzmanlık eğitimi; uzmanlık öğrencisinin, aile hekimliğinin temel prensipleri doğrultusunda, klinik bilgi, beceri, tutum ve davranışlarının yanı sıra eğiticilik, araştırmacılık ve yöneticilik niteliklerinin de geliştirilmesi için uygun şartlar sağlamayı amaçlamaktadır.
Her uzmanlık dalı farklı zorluklara sahip olmakla birlikte, emek ve özveri gerektirir. Hacettepe Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı olarak bizi tercih ederek gelen asistanlarımıza gerekli donanımın kazandırılması en önemli hedefimizdir.
⇨AİLE HEKİMLİĞİ UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMI
Aile Hekimliği uzmanlık eğitimi aşağıdaki şekilde planlanmıştır;
Aile Hekimliği uzmanlık eğitimine girişte ilk 1-2 ay uyum eğitimine ayrılması;
Aile Hekimliği uzmanlık öğrencisinin her 4-6 aylık rotasyon döneminden sonra kendi programına dönmesi ve öğrendiklerini pekiştirmesi ve aile hekimliği uygulama alanında klinik pratik yapması açısından en az 1 (bir) ay geçirmesi;
Rotasyonların, ilgili rotasyon programlarının uygunluklarına göre bu rotasyon programlarıyla iletişim ve uyum içinde ayarlanması; uzmanlık öğrencisinin daha sonra eğitim aile sağlığı merkezleri (e-ASM)’nde çalışmalarını kolaylaştıracak klinik bilgi ile donanmalarını sağlaması açısından ilk 12 ayda öncelikle iç hastalıkları ve çocuk hastalıkları rotasyonlarının tamamlanması,
Uzmanlık öğrencisinin uzmanlık eğitimi süresince en az 6-8 ayı eğitim aile sağlığı merkezlerinde ya da henüz e-ASM’si olmayan kurumlarda, Halk Sağlığı Kurumu ile yapılacak protokoller doğrultusunda bir Aile Hekimliği uzmanının görev yaptığı Aile Sağlığı Merkezlerinde geçirmesi önerilir.
Seçmeli rotasyon zorunlu bir rotasyon olup hangi dalda yapılacağı uzmanlık öğrencisinin tercihi doğrultusunda program yöneticisince belirlenir.
⇨Eğitim Süreci
Tıpta Uzmanlık Eğitiminin usul ve esaslarını düzenleyen Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği’nin, Kurulun Görevleri başlıklı 5 / ç maddesi hükümlerine göre; eğitim sürecinin 18 ayını rotasyonda; geriye kalan 18 ayın aile hekimliği polikliniğinde geçirilmesi öngörülmektedir.
İç Hastalıkları
Dört aylık iç hastalıkları rotasyonu sırasında genel dahiliye ve acil konularına ağırlık verilmeli; endokrinoloji, nefroloji hematoloji, onkoloji, romatoloji ve gastroenteroloji bilim dallarında, özellikle evde ve ayaktan tedavisi mümkün hastalıklar konusunda eğitim alması sağlanmalıdır. Birey, aile ve toplum sağlığına katkıda bulunmak üzere; ergenlik sonrası, erişkinlik ve ileri yaş dönemlerinde sağlığı korumak, geliştirmek ve karşılaşılabilecek sağlık sorunlarının tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyonu ile ilgili uygulamalarda görev almak için gerekli bilgi, beceri ve tutum kazanılmalıdır
İç hastalıkları rotasyonunda asistanlarımızdan beklenen öğrenim hedefleri şunlardır:
Endokrin ve metabolizma hastasına yaklaşımı bilmeli, eksiksiz anamnez alabilmeli ve fizik muayene yapabilmelidir. Semptomatolojiyi bilmeli, tanıda kullanılan laboratuvar yöntemlerini (radyolojik, biyokimyasal vb. testleri) yorumlayabilmelidir. Diyabette risk faktörleri ve korunma yollarını, diyabetin sistemik bulgularını, tanı ve takipte kullanılan laboratuvar yöntemlerini bilmelidir. Komplikasyonları ve bunların evde ve ayaktan takibini yapabilmelidir. Dengeli beslenme, obezite, zayıflık, vitamin eksiklikleri, diğer beslenme bozuklukları, hipotiroidi, hipertiroidi, osteoporoz risk faktörleri, korunma yolları ve komplikasyonları, osteomalazi gibi hastalıklara tanı koyup, tedavi ve takip edebilmelidir. Ketoasidoz, tiroid koması gibi acil olan durumlarda acil müdaheleyi ve sevk kriterlerini bilmeli ve uygulayabilmelidir.
Nefroloji ve Üriner sistem hastasına yaklaşımı bilmeli, eksiksiz anamnez alabilmeli ve fizik muayene yapabilmelidir. Semptomatolojiyi bilmeli, tanıda kullanılan laboratuvar yöntemlerini (radyolojik, biyokimyasal vb. testleri) kullanabilmeli ve yorumlayabilmelidir. Hematüri, akut ve kronik böbrek yetmezliği ile bunlara bağlı oluşabilecek acil durumlara tanı koyup, tedavisini düzenleyebilmeli, sevk edilmesi gereken hastaları da zamanında sevk edebilmelidir.
Gastroenteroloji hastasına yaklaşımı bilmeli, eksiksiz anamnez alabilmeli ve fizik muayene yapabilmelidir. Ssemptomatolojiyi bilmeli, tanıda kullanılan laboratuvar yöntemlerini (radyolojik, biyokimyasal vb. testleri) kullanabilmeli ve yorumlayabilmelidir. Hepatitler, gastrit ve ülser, GIS kanserleri, karın ağrıları, motilite bozuklukları, karaciğer hastalıkları gibi hastalıklara tanı koyup, tedavi ve takip edebilmeli, gerektiğinde immünizasyon gibi koruyucu önlemleri alabilmelidir. GIS kanamaları, özofagus varis kanamaları, akut kolesistit gibi acil olan durumlarda acil müdaheleyi ve sevk kriterlerini bilip uygulayabilmelidir.
Hematoloji ve Romatoloji hastasına yaklaşımı bilmeli, eksiksiz anamnez alabilmeli ve fizik muayene yapabilmelidir. Semptomatolojiyi bilmeli, tanıda kullanılan laboratuvar yöntemlerini (radyolojik, biyokimyasal vb. testleri) kullanabilmeli ve yorumlayabilmelidir. Periferik yaymayı yapabilmeli ve yorumlayabilmelidir. anemi gibi 1. basamakta tedavi edebileceği hastaların tedavisini düzenleyebilmeli ve sevk edilmesi gereken hastaları da zamanında sevk edebilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın öngördüğü İç hastalıkları rotasyon programı şu şekildedir:
Endokrinoloji: 1 ay
Genel dahiliye:1 ay
Nefroloji: 2 hafta
Gastroenteroloji: 2 hafta
Romatoloji: 2 hafta
Geriatri: 2 hafta
Hematoloji: 2 hafta
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Tababet uzmanlık tüzüğüne göre aile hekimliği uzmanlık eğitiminin 3 ayı kadın hastalıkları ve doğum rotasyonunda geçmektedir. Bu rotasyonda birey, aile ve toplum sağlığına katkıda bulunmak üzere; tüm çocukluk, ergenlik, erişkinlik ve ileri yaş dönemlerinde sağlığı korumak, geliştirmek ve karşılaşılabilecek kadın sağlığı, ana-çocuk sağlığı ve üreme sağlığı ile ilgili sağlık sorunlarının çözümü için gerekli bilgi, beceri ve tutum kazanılmalıdır. Rotasyon süresince asistan; tam bir jinekolojik öykü alabilmeli ve jinekolojik muayene yapabilmeli, tanıda sık kullanılan jinekolojik testleri değerlendirebilmeli, pap-smear yapabilmeli ve sonuçlarını değerlendirebilmelidir. Menstrüel bozuklukları yönetebilmeli, vajinal akıntı ve pelvik inflamatuvar hastalıkları yönetebilmeli, infertilite ve üreme fizyolojisi hakkında genel bilgi sahibi olmalı, menapoz ve cinsel yolla bulaşan hastalıkları yönetebilmelidir. Gebelik öncesi bakım, normal gebenin takibi ve doğum öncesi dönemin yönetimini yapabilmeli, riskli gebelikleri belirleyebilmelidir. Normal doğum yaptırabilmeli, doğum sonrası bakım verebilmelidir. Aile planlaması yöntemleri için danışmanlık verebilmeli ve bireye uygun yöntem seçimini sağlayabilmelidir. Tedavisi düzenlenmiş hastanın evde ve ayaktan takibini yapabilmelidir. Jinekolojik hastalıkların oluşturabileceği sekellerden korunma ve rehabilitasyonunu bilmeli ve bu konularda ailelere danışmanlık verebilmelidir. Acil durumlarda ilk müdahaleyi yapabilmeli, hastaları uygun zaman ve koşullarda sevk edebilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın kadın hastalıkları ve doğum rotasyonu için öngördüğü zaman dağılımı şu şekildedir:
Jinekoloji polikliniği: 2 ay
Obstetri polikliniği: 1 ay
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
Tababet uzmanlık tüzüğüne göre aile hekimliği uzmanlık eğitiminin 4 ayı Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları rotasyonunda geçmektedir. Bu rotasyon boyunca birey, aile ve toplum sağlığına katkıda bulunmak üzere; tüm çocukluk döneminde sağlığı korumak, geliştirmek ve karşılaşılabilecek çocukluk çağı sağlık sorunlarını çözmek için gerekli bilgi, beceri ve tutum kazanılmalıdır.
Çocuk sağlığı ve hastalıkları rotasyonunda asistanlarımızdan beklenen öğrenim hedefleri şunlardır:
Tüm yaşlardaki çocuklarda sağlam çocuk muayenesi ve takibi yapabilmeli, fiziksel, davranışsal ve sosyal açıdan normalden sapmaları tespit edebilmeli ve bu konularda aileye danışmanlık verebilmelidir. Güncel aşı takvimini ve aşı yan etkilerini bilmeli, çocukluk çağında sık görülen enfeksiyon hastalıklarında tanı, tedavi ilkeleri ve sevk kriterlerini ve ilaçların pediatrik kullanım şekli ve dozlarını bilmeli, sağlıklı yenidoğan bakımı ve yenidoğan beslenmesi hakkında bilgi sahibi olmalı ve yenidoğanda görülen hipoglisemi, hipokalsemi, nöbet gibi durumlara ilk müdahaleyi ve yenidoğan resüsitasyonunu yapabilmelidir. Ayrıca yenidoğan sarılığının tanı, tedavi ve hospitalizasyon ilkelerini açıklayabilmelidir. Çocuklarda görülen anemi, akut romatizmal ateş, döküntülü hastalıklar, büyüme gelişme geriliği, konjenital kalp hastalıkları, malabsorbsiyonlar, malnütrisyonlar gibi hastalıkları gerektiğinde ilgili uzmanlıklarla koordineli olarak yönetebilmeli ve gerektiğinde uygun zaman ve koşullarda sevk edebilmelidir. Ayrıca çocukluk çağı malignitelerinde tanıya yönlenebilmeli, tüm yaşlardaki çocuklarda acil sağlık problemlerine ilk müdahaleyi yapabilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın öngördüğü Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları rotasyon programı şu şekildedir:
Sosyal Pediatri Polikliniği 1 ay
Genel Pediatri Polikliniği 1 ay
Çocuk acil 1 ay
Adolesan 2 hafta
Gelişimsel pediatri 2 hafta
Enfeksiyon 2 hafta
Yeni doğan 2 hafta
Allerji 1 hafta
Göğüs 1 hafta
Ruh Sağlığı ve Hastalıkları
Tababet uzmanlık tüzüğüne göre aile hekimliği uzmanlık eğitiminin 2 ayı psikiyatri rotasyonunda geçmektedir. Bu rotasyonda birey, aile ve toplum sağlığına katkıda bulunmak üzere; tüm yaş gruplarında ruh sağlığını korumak, geliştirmek ve karşılaşılabilecek ruh sağlığı ile ilgili sorunların tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyonu ile ilgili uygulamalarda görev almak için gerekli bilgi, beceri ve tutum kazanılmalıdır. Rotasyon süresince asistan; ruhsal bozuklukların tanısı, ayırıcı tanısı, psikoterapi, psikofarmakoloji, biyopsikososyal tıp, psikiyatrik danışmanlık konularında yeterlilik kazanmalıdır. Anksiyete bozuklukları, somatoform bozukluklar, organik ruhsal bozukluklar, psikotik bozuklukların tanı ve ayırıcı tanılarını yapabilmelidir. Alkol, madde bağımlılığı (özellikle nikotin), duygudurum bozuklukları ve intihar girişimleri ile diğer akut psikiyatrik bozukluklara yaklaşım becerilerini kazanmalı, kronik hastalıkları tanıyabilmeli ve ayaktan bakım verebilmelidir. Çocuk ve ergenlerin ruhsal sorunlarını tanıyabilmeli, ayaktan hastaları yönetebilmeli ve danışmanlık verebilmelidir. Psikiyatrik hastalıklarda sevk kriterlerini bilmelidir. Tedavisi düzenlenmiş hastanın evde ve ayaktan takibini yapabilmelidir. Psikiyatrik hastalıkların oluşturabileceği sekellerden korunma ve rehabilitasyonunu bilmelidir. Acil durumlarda ilk müdahaleyi yapabilmeli, hastaları uygun zaman ve koşullarda sevk edebilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın Psikiyatri rotasyonu için öngördüğü zaman dağılımı şu şekildedir:
Psikiyatri servisi: 1 ay
Psikiyatri polikliniği: 1 ay
Diğer Zorunlu Rotasyonlar
KARDİYOLOJİ
Tababet uzmanlık tüzüğüne göre aile hekimliği uzmanlık eğitiminin 1 ayı kardiyoloji rotasyonunda geçmektedir. Bu rotasyon süresince asistan, kardiyolojiyle ilgili genel semptomları, kardiyoloji hastasına genel yaklaşımı kavramalı, tanıda kullanılan laboratuvar testlerini yorumlayabilmelidir. EKG değişikliklerini bilmeli ve yorumlayabilmeli, telekardiyogramda kalp büyüklüğü, konturları, effüzyon olup olmadığını tanıyabilmeli ve yorumlayabilmeli, mediastene ait majör kardiovasküler patolojileri (dissekan anevrizmalar gibi) tanıyabilmeli, uygun zaman ve şekilde sevk edebilmelidir. Kardiyolojiye özel invazif ve noninvazif tanı yöntemleri konusunda danışmanlık verebilmeli, iskemik ve enfektif kalp hastalıklarında erken ve ayırıcı tanıya yönlenebilmelidir. Bu hastaları uygun zaman ve koşullarda sevk edebilmeli, danışmanlık verebilmelidir. Kalp yetmezliği hastasına tanı koyabilmeli, uygun zaman ve koşullarda sevk edebilmelidir. Tedavisi düzenlenmiş hastanın evde ve ayaktan takibini yapabilmelidir. Bu hastalıkların oluşturabileceği sekellerden korunma ve rehabilitasyonunu bilmeli ve bu konularda ailelere danışmanlık verebilmelidir. Acil durumlarda ilk müdahaleyi yapabilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın öngördüğü Kardiyoloji rotasyon programı şu şekildedir:
Kardiyoloji Poliklinik: 1 ay
GÖĞÜS HASTALIKLARI
Tababet uzmanlık tüzüğüne göre aile hekimliği uzmanlık eğitiminin 1 ayı göğüs hastalıkları rotasyonunda geçmektedir. Bu rotasyon süresince asistan, göğüs hastalıkları ile ilgili genel semptomları bilmeli, göğüs hastalıkları hastasına genel yaklaşımı, tanıda kullanılan laboratuvar testlerini, direkt grafileri değerlendirmeyi yapabilmelidir. Astım, akut bronşit, kronik bronşit, KOAH (kronik obstrüktif bronşit ve/veya amfizem), bronşiolit, tüberküloz tanılarını koyabilmeli, tedavisini düzenleyebilmeli, tedavisi düzenlenmiş hastaları takip ve gereğinde sevk edebilmelidir. Akciğer tümörlerinde tanıya yönelebilmeli, uygun zamanda sevk edebilmeli ve son dönem hastalara palyatif bakım yapabilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın öngördüğü Göğüs Hastalıkları rotasyon programı şu şekildedir:
Göğüs Hastalıkları Poliklinik: 1 ay
DERİ VE ZÜHREVİ HASTALIKLARI
Tababet uzmanlık tüzüğüne göre aile hekimliği uzmanlık eğitiminin 1 ayı deri ve zührevi hastalıklar rotasyonunda geçmektedir. Dermatoloji rotasyonu yapan aile hekimliği asistanı derinin primer lezyonlarını (makül, papül, nodül, tümör, vezikül, bül, püstül, peteşi, purpura) tanımlayabilmeli, ayırımını yapabilmeli ve muhtemel sebeplerini sayabilmeli, derinin sekonder lezyonlarını (skuam, kurut, ülserler, fissürler, likenifikasyon, skar, atrofi) tanımlayabilmeli, ayırımını yapabilmeli ve muhtemel sebeplerini sayabilmeli, primer ve sekonder lezyonlar hakkında anamnez alabilmeli, ailesel ve etiyolojik faktörleri yorumlayabilmelidir. Kullanılan lokal ve sistemik ilaçların özellikle kortikosteroidlerin etkilerini bilmeli, sistemik hastalıkların cilt bulgularını ayırt edebilmeli, dermatofitlerde tanıya yardımcı taze preparat hazırlayabilmeli ve mikroskobik değerlendirmesini yapabilmelidir. Bakteriyel ve viral cilt enfeksiyonlarının majör bulgularını tanıyabilmeli, tedavi ve sevk protokollerini uygulayabilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın Dermatoloji rotasyonu için öngördüğü zaman dağılımı şu şekildedir:
Dermatoloji yetişkin polikliniği:3 hafta
Dermatoloji çocuk polikliniği:1 hafta
ACİL TIP
Tababet uzmanlık tüzüğüne göre aile hekimliği uzmanlık eğitiminin 1 ayı acil tıp rotasyonunda geçmektedir. Acil tıp rotasyonu yapan aile hekimliği asistanı abse insizyon ve drenajı, yumuşak doku yaralanmaları ve laserasyonların tedavisi ve primer yara kapama, acil hava yolu açma, entübasyon, treakeostomi, acil tetkik ve testlerin etkin kullanımı ve yorumlanması, adli tıp (uygun adli bildirimleri yapma), alerji, anafilaksi tanı ve tedavisi, gastrik lavaj gereği halinde ileri tetkik ve testlerin, hızlı ve etkin bir biçimde planlanması ve uygulanması, kas-iskelet sistem girişimleri (fraktür immobilizasyonu, splint uygulama (flaster, bant, spanch, bandaj), kritik hastanın değerlendirilmesi ve transportu, nörolojik girişim ve beceriler (gks dahil bilinç kaybı değerlendirmesi), oftalmik girişim ve beceriler (gözden yabancı cisim çıkarılması, gözün kapatılması), sıcak çarpmalı hastanın monitorizasyonu, hiper-hipotermi önleme ve tedavisi), solunum ve ventilasyonun değerlendirilmesi, arter kan gazı sonucun değerlendirilmesi, temel yaşam ve ileri kardiyak yaşam desteği, zehirlenme ve travma hastasının ilk değerlendirmesi ve stabilizasyonunu yapabilmelidir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın Acil tıp rotasyonu için öngördüğü zaman dağılımı şu şekildedir:
Acil tıp yeşil alan: 2 hafta
Acil tıp sarı alan:2 hafta
Seçmeli Rotasyonlar
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nın uzmanlık eğitimindeki yaklaşımı asistan merkezli bir eğitimdir. Bu çerçevede uzman adaylarımızın ihtiyaçlarının farklılık gösterebileceğini bekliyor, bu farklılıklara karşılık verebilecek bir yapılanma oluşturmayı hedefliyoruz. Mezunlarımızın hepsinin aile hekimliğinin temel yeterlilikleriyle donanmış olmakla birlikte, aile hekimliğinin çeşitli uygulama alanlarına yönelik (akademisyenlik, geriyatri, spor hekimliği, integratif tıp vb.) tercih göstermeleri de doğaldır. Seçmeli rotasyon uygulamasını araştırma görevlilerimizin bu ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapıyoruz.
Anabilim dalımızda aile hekimliği uzmanlık eğitiminin seçmeli rotasyon süresi 3 ay olarak belirlenmiştir.
Seçmeli rotasyonlar sonrasında da aile hekimliği asistanı, asistan karnesinin ilgili bölümünü doldurup rotasyon eğiticisine imzalatmalı ve aile hekimliği anabilim dalına teslim etmelidir.
Seçmeli rotasyonlarda da aile hekimliği asistanının ilerideki günlük uygulamalarında karşılaşacağı ihtiyaçlara yönelik eğitimlere öncelik vermesi önerilir. Dolayısıyla rotasyon süresinin çoğunu poliklinikte geçirmesi ve aile hekimliği pratiğinde gerekecek uygulamaları öğrenmesi tavsiye edilir.
4 ay
Nöroloji 1 ay
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon 1 ay
Genel Cerrahi 1 ay
TUKMOS TIPTA UZMANLIK KURULU MÜFREDAT OLUŞTURMA VE STANDART BELİRLEME SİSTEMİ
" AİLE HEKİMLİĞİ "
Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Müfredatı 11.09.2019
Aile Hekimliği uzmanlık eğitimi, uzmanlık öğrencisinin, aile hekimliği tanımı içinde yer alan temel prensipler doğrultusunda, klinik bilgi, beceri, tutum ve davranışlarının yanı sıra sağlık eğitimi verme becerisi, araştırmacılık ve yöneticilik niteliklerinin geliştirilmesi için uygun olanaklar sağlamayı amaçlamaktadır.
https://tuk.saglik.gov.tr/Eklenti/34104/0/ailehekimligimufredatv24pdf.pdf
TUKMOS " AİLE HEKİMLİĞİ " indirmek için tıklayınız!
🔗 HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ Tıp Fakültesi AİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALI
